«Άλλο κάτοικος Αθήνας και άλλο της … Δωρίδας!!»

“Πρέπει όλοι να γνωρίζουν, ότι οι Δωριείς είναι αποφασισμένοι να αγωνιστούν μέχρι την πλήρη δικαίωση”  τονίζει , μεταξύ άλλων,  ο τ. αντιδήμαρχος Δωρίδας κ Κώστας Αντωνόπουλος σε επίκαιρο άρθρο του αποκλειστικά για την ΩτΦ , επαναφέροντας στην επικαιρότητα το αίτημα του συνόλου της τοπικής κοινωνίας για αντισταθμιστικά οφέλη από την ΕΥΔΑΠ λόγω των περιορισμών που υφίσταται η περιοχή από την ύπαρξη της λίμνης του Μόρνου .

Αφορμή για την παρέμβαση -  κραυγή αγωνίας για το μέλλον της περιοχής και των κατοίκων της  στάθηκε η δημοσίευση της ετήσιας Οικονομικής Έκθεσης της ΕΥΔΑΠ για το έτος 2018. Εκεί  αναφέρεται ,αυτολεξεί , ότι «οι κύριες πήγες υδροληψίας και οι ταμιευτήρες που χρησιμοποιούνται, βρίσκονται σε αγνές περιοχές, απαλλαγμένες από γεωργική και βιομηχανική δραστηριότητα, με αποτέλεσμα η ελληνική πρωτεύουσα να τροφοδοτείται με άριστης ποιότητας νερό …» με τον αντιδήμαρχο φανερά αγανακτισμένο  να αναρωτιέται δημόσια  «Μήπως με την πολιτική του το κράτος και τη συνδρομή της ΕΥΔΑΠ, στοχεύει μακροπρόθεσμα στην «απαλλαγή της περιοχής και από τους κατοίκους της»;

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, στο πράγματι βαρυσήμαντο άρθρο του κ Αντωνόπουλου, έχει το σημείο όπου αναφέρεται στην περιβαλλοντική ζημιά που έχει υποστεί η περιοχή τα τελευταία 40 χρόνια , με το Μόρνο σε αρκετές μεριές να έχει καταντήσει ξεροπόταμος από την έλλειψη Οικολογικής Παροχής, όπως εύστοχα αναφέρει η λεζάντα της φώτο που ευγενικά μας παραχώρησε. Ακολουθεί το άρθρο:

Πολίτες δύο κατηγοριών για την ΕΥΔΑΠ οι Έλληνες. «Άλλο κάτοικος Αθήνας και άλλο της … Δωρίδας!!»

Του Κωνσταντίνου Αντωνόπουλου *

Δημοσιεύθηκε η Ετήσια Οικονομική Έκθεση της ΕΥΔΑΠ ΑΕ για το έτος 2018. Στις 205 σελίδες πολλά στοιχεία παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Θα σταθώ όμως σε μια φράση: «Η ΕΥΔΑΠ τροφοδοτεί την Αττική με ένα από τα πιο ποιοτικά νερά του κόσμου. Οι κύριες πήγες υδροληψίας και οι ταμιευτήρες που χρησιμοποιούνται, βρίσκονται σε αγνές περιοχές, απαλλαγμένες από γεωργική και βιομηχανική δραστηριότητα, με αποτέλεσμα η ελληνική πρωτεύουσα να τροφοδοτείται με άριστης ποιότητας νερό, ενώ η μεταφορά του γίνεται με φυσικό τρόπο μέσω βαρύτητας, με μικρή κατανάλωση ενεργείας».

Είναι ευχάριστο να γνωρίζει ο καταναλωτής της Αττικής, ότι το νερό που πίνει, είναι από «αγνή» περιοχή.

Αναρωτήθηκε όμως τι σημαίνει για την ιδία την περιοχή και τους κατοίκους που απέμειναν και ζουν σε αυτή; Τι σημαίνει με αυστηρά περιβαλλοντικά και οικονομικά κριτήρια «απαλλαγμένη από γεωργική και βιομηχανική δραστηριότητα»; και πως αυτό αποτιμάται με κοινωνικά κριτήρια;

Μήπως η περιοχή της Δωρίδας ήταν «απαλλαγμένη κατοίκων», όταν φτιάχτηκε το Φράγμα του Μόρνου και δημιουργήθηκε ο ταμιευτήρας;

Όλοι γνωρίζουμε ότι η περιοχή κατοικείται από την αρχαιότητα. Ειδικότερα το τμήμα της περιοχής που κατασκευάστηκε ο ταμιευτήρας του Μόρνου, έσφυζε από ζωή. Με ανεπτυγμένη κτηνοτροφία και γεωργία, η περιοχή μπορούσε να «κρατήσει» τους κατοίκους της, αν το κράτος είχε τη βούληση να τους υποστηρίξει με σύγχρονες μεθόδους, στην παραγωγική διαδικασία.

Η δημιουργία του ταμιευτήρα Μόρνου, σίγουρα έλυσε το δύσκολο πρόβλημα υδροδότησης της πρωτεύουσας και καλά έκανε.

Το νερό όμως είναι δημόσιο αγαθό και ανήκει ισότιμα σε όλους τους πολίτες της χώρας. Ισότιμα όμως σε όλους. Και σε αυτούς που υδρεύονται και σε αυτούς που μένουν πίσω και υφίστανται τις επιπτώσεις.

Σ’ ένα έργο που αποτελεί το μεγαλύτερο χωμάτινο φράγμα της Ευρώπης, το δεύτερο μεγαλύτερο υδραγωγείο της Ευρώπης και καταλαμβάνει 19,9 τετραγωνικά χιλιόμετρα, εύκολα μπορούν να αποτιμηθούν οι επιπτώσεις, στους κατοίκους και το περιβάλλον.

Οι επιπτώσεις του έργου είναι πολλές και μόνιμες τα τελευταία 40 χρόνια. Και είναι τόσο ισχυρές, ώστε έχουν αλλοιώσει το φυσικό περιβάλλον και έχουν κάνει τη ζωή όσων κάτοικων απέμειναν, δυσβάσταχτη.

Την  «απαλλαγή από γεωργική και βιομηχανική δραστηριότητα» που παρουσιάζει με στόμφο η ΕΥΔΑΠ ΑΕ, την πλήρωσαν και την πληρώνουν πολύ ακριβά οι κάτοικοι της Δωρίδας, δυστυχώς με τη «συμβολή» του κράτους, που έχει την ηθική και Συνταγματική υποχρέωση να τους προστατεύει.

Η «συμβολή» του κράτους εκφράζεται, με την εφαρμογή ενός ξεπερασμένου θεσμικού πλαισίου που αγνοεί ή θέλει να αγνοεί, την τεχνολογία επεξεργασίας αποβλήτων. Ακολουθεί, χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση, τη «βολική» λογική της άκριτης οριζόντιας απαγόρευσης, στην εγκατάσταση και λειτουργία ήπιων και μη ρυπογόνων οικονομικών δραστηριοτήτων σε ακτίνα 1,5 χιλιομέτρου γύρω από τη λίμνη.

Εκφράζεται με την έλλειψη υποστήριξης για ανάπτυξη της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής.

Εκφράζεται με την ανύπαρκτη οικολογική παροχή  που είναι βασική του υποχρέωση και συνακόλουθα το στέρεμα του ποταμού Μόρνου κάτω από το Φράγμα.

Εκφράζεται με τη μείωση του υδροφόρου ορίζοντα και την ξηρασία των παραποτάμιων περιοχών, τη διάβρωση των ακτών  και πολλά άλλα.

Και βέβαια, θα πει κάποιος, γιατί ο πολίτης της Αθήνας να τα γνωρίζει όλα αυτά; Και πιθανά να έχει δίκιο.

Όμως το Ελληνικό κράτος τα γνωρίζει πολύ καλά.

Γνωρίζει ότι το περιβαλλοντικό, οικονομικό και κοινωνικό κόστος που πλήρωσαν, πληρώνουν και θα πληρώνουν στο διηνεκές οι κάτοικοι της Δωρίδας είναι πολύ μεγάλο.

Γνωρίζει ότι ποτέ μέχρι σήμερα δεν έδωσε στην περιοχή την προσοχή που της άξιζε, για να συνεχίσει να προσφέρει, χωρίς προβλήματα, το «καθαρότερο νερό της Ευρώπης» στους πολίτες της Αθήνας.

Μήπως με την πολιτική του και τη συνδρομή της ΕΥΔΑΠ, στοχεύει μακροπρόθεσμα στην «απαλλαγή της περιοχής και από τους κατοίκους της»;

Η ΕΥΔΑΠ ΑΕ αναφέρει ότι η Έκθεση της συντάχθηκε σύμφωνα με τη βασική επιλογή των Προτύπων GRI, με στόχο να παρουσιάσει τον τρόπο που διαχειρίζεται τις πιο ουσιαστικές της επιδράσεις, στο πλαίσιο της Βιώσιμης Ανάπτυξης.

Το GRI (Global Reporting Initiative), είναι ένας από τους πιο διαδεδομένους δείκτες βιωσιμότητας, γνωστός ως οικολογικό αποτύπωμα αναφοράς. Επιδιώκει τη βελτίωση της ποιότητας οργανισμών σε πολλά επίπεδα, καθώς και την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική εικόνα τους. 

Σήμερα , που οι όροι «βιώσιμη ανάπτυξη», «βιώσιμη διαχείριση», «παγκόσμιοι στόχοι βιωσιμότητας», αποτελούν μετρήσιμους δείκτες, για το κράτος, τις επιχειρήσεις όπως η ΕΥΔΑΠ ΑΕ, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης όπως ο Δήμος Δωρίδος, είναι μια καλή ευκαιρία και συνάμα πρόκληση, να αξιολογηθούν και να μετρηθούν με επιστημονικά κριτήρια:

α) Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της ΕΥΔΑΠ στη Δωρίδα,

β) Οι επιπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή της Δωρίδας από τη δημιουργία της λίμνης,

γ) Η αφαίρεση 400 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού ετησίως, από τη Δωρίδα.

Το Κράτος και η ΕΥΔΑΠ πρέπει να παραδεχτούν επιτέλους, τα περιβαλλοντικά προβλήματα που έχουν προκαλέσει στη Δωρίδα, τα  τελευταία 40 χρόνια που την εκμεταλλεύονται με τις δραστηριότητες τους, αν πραγματικά θέλουν να μιλούν για κοινωνική δικαιοσύνη.

Οι ωραίες φωτογραφίες, τα  εντυπωσιακά γραφικά με χρώματα που κεντρίζουν την όραση μέσα σε μια έκθεση, όταν δεν συνοδεύονται από ειλικρινή και ουσιαστικά στοιχεία, ατονούν και γκριζάρουν. Γίνονται κακόγουστα ευτελή κιτρινισμένα γραφήματα.

Δεν αρκεί να γράφεις τους αριθμούς των δεικτών GRI ως μικρές επικεφαλίδες σε μια έκθεση. Για να αποδώσουν, όπως αναφέρεις, πρέπει να τους τεκμηριώνεις με μετρήσιμα και ακριβή στοιχεία, διαφορετικά είναι εκθέσεις ιδεών για άσχετους.

Πρέπει το Κράτος και η ΕΥΔΑΠ να καταλάβουν, ότι «η Δωρίδα δεν είναι απαλλαγμένη από ανθρώπους που γνωρίζουν». Οι Δωριείς επιστήμονες είναι σε θέση να αποδείξουν την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική ζημία που έχει υποστεί ο τόπος τους.

 Και κάτι τελευταίο. Πρέπει όλοι να γνωρίζουν, ότι οι Δωριείς είναι αποφασισμένοι να αγωνιστούν μέχρι την πλήρη δικαίωση.

* Ο Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος είναι Οικονομολόγος, Αντιπρόεδρος της Ένωσης Δωριέων Επιστημόνων και του Ομίλου Προετοιμασίας Στελεχών Αυτοδιοίκησης,

π. Αντιδήμαρχος Δήμου Δωρίδος.