Δημοψήφισμα Σκόπια: Επιμένει ο Ζάεφ παρά τη χαμηλή συμμετοχή

 Επιμένει ο Ζόραν Ζάεφ στην γραμμή να έρθει η συνταγματική αναθεώρηση στη Σκοπιανή Βουλή παρά τη χαμηλή συμμετοχή στο δημοψήφισμα της ΠΓΔΜ. Ωστόδο δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών σε περίπτωση που η αντιπολίτευση καταψηφίσει τις αλλαγές, που θα ξεκλειδώσουν βάσει της συμφωνίας των Πρεσπών την ένταξη της χώρας σε ΝΑΤΟ και Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Με καταμετρημένες τις ψήφους στο 80% των εκλογικών περιφερειών, το «ναι» στη συμφωνία με την Ελλάδα συγκεντρώνει το συντριπτικό ποσοστό του 91,20%, ενώ το «όχι» μόλις 5,86%, ανακοίνωσε η Εθνική Εκλογική Επιτροπή. 

Η συμμετοχή ήταν 36,3%, με περιθώριο σφάλματος 0,3%, πολύ κάτω από το όριο του 50% για να θεωρείται το αποτέλεσμα έγκυρο.

Ο Ζάεφ δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι «το 90% και πλέον των πολιτών που ψήφισαν σήμερα στο δημοψήφισμα ενέκρινε τη συμφωνία με την Ελλάδα και το Κοινοβούλιο πρέπει να επικυρώσει τη βούληση της πλειοψηφίας»

Νωρίτερα είχε χαιρετίσει όσους πολίτες υποστήριξαν την δημοκρατική διαδικασία του δημοψηφίσματος, αποδεικνύοντας ότι η ΠΓΔΜ ανήκει μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών».

Τόνισε δε ότι η διεξαγωγή του δημοψηφίσματος αποτελεί επιτυχία για την δημοκρατία και την «Ευρωπαϊκή Μακεδονία».

Ο Ζάεφ απέφυγε να αναφερθεί στην χαμηλή συμμετοχή, αλλά αντιθέτως υπογράμμισε ότι αναμένει πως η πλειοψηφία όσων ψήφισαν υποστήριξε το εγχείρημα της κυβέρνησης και επέλεξε το «ευρωπαϊκό μονοπάτι».Ο ίδιος σημείωσε ότι τα αποτελέσματα θα εξεταστούν από την αρμόδια επιτροπή και εάν όντως η εκτίμησή του είναι σωστή τότε η αντιπολίτευση δε θα έχει άλλη επιλογή από το να σεβαστεί την απόφαση του λαού.

«Περιμένω από τους βουλευτές του VMRO-DPMNE να σεβαστούν τη δημοκρατική βούληση των πολιτών, αλλιώς θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσουμε άλλο δημοκρατικό εργαλείο, δηλαδή τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές», είπε χαρακτηριστικά.

«Εγώ θα συνεχίσω να οδηγώ την χώρα μας μπροστά και θα την οδηγήσω προς την συμμετοχή στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ», κατέληξε.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του κύριου κόμματος της αντιπολίτευσης Χριστιάν Μιτσκόσκι, τόνισε πως «οι πολίτες τάχθηκαν κατά της συμφωνίας των Πρεσπών».

Ικανοποιημένος για τη διαδικασία εμφανίστηκε και ο πρόεδρος της Σκοπιανής Βουλής Ταλάτ Τσαφέρ, ο οποίος έκανε λόγο για «ημέρα χαράς», καθώς όπως είπε «το δημοψήφισμα ολοκληρώθηκε με δημοκρατικό και ειρηνικό τρόπο».

«Δείξαμε την πολιτική κουλτούρα των δημοκρατικά ανεπτυγμένων χωρών, στη γη της μεγάλης Ευρωπαϊκής οικογένειας. Οι πολίτες αποφάσισαν για το μέλλον της “Μακεδονίας”, για το τί θα γίνει την επόμενη περίοδο», ανέφερε.

Από τα παράδοξα του δημοψηφίσματος είναι το γεγονός ότι ο πρόεδρος της Βουλής Ταλάτ Τζαφέρι και ο πρώην πρόεδρος της χώρας, Μπράνκο Τσερβενκόφσκι, δεν μπόρεσαν να ψηφίσουν διότι δεν υπήρχε το όνομά τους στους εκλογικούς καταλόγους.

Η συμμετοχή και η στάση των Αλβανών

Σχολιάζοντας το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ο πρόεδρος του αλβανόφωνου DUI, Αλί Αχμέτι, τόνισε πως πρόκειται για μια σημαντική μέρα. «Απόψε θέλουμε να πούμε ότι η Βουλή πρέπει να λάβει αυτή τη σημαντική απόφαση αναφορικά με το σύμφωνο με την Ελλάδα. Θα ψηφίσουμε υπέρ. Στις εκλογές του 2016, είχαμε ταχθεί υπέρ του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Λάβαμε την εντολή να μπούμε στο ΝΑΤΟ, δεν έχουμε άλλη εναλλακτική. Το δημοψήφισμα είναι συμβουλευτικό», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Πάντως πήρε αποστάσεις από τα σενάρια περί πρόωρων εκλογών και τόνισε πως η «ΠΓΔΜ έχει σοβαρότερα πράγματα να ασχοληθεί, πέραν των πρόωρων εκλογών».

Τα υψηλότερα ποσοστά προσέλευσης καταγράφονται στα στα Σκόπια, όπου η συμμετοχή στους περισσότερους δήμους έχει ξεπεράσει το 35% και σε άλλους το 40%. Την υψηλότερη προσέλευση στη χώρα έχει το εκλογικό κέντρο του Σάραϊ (67,62%).

Τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν σε μικρότερα και πιο επαρχιακά σημεία της χώρας.

Οι πολίτες κλήθηκαν να απαντήσουν στο ερώτημα “Είστε υπέρ της συμμετοχής στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ με αποδοχή της συμφωνίας μεταξύ των Σκοπίων (Δημοκρατία της Μακεδονίας) και της Ελλάδας;”.

Ακόμα και εάν η κυβέρνηση είχε αμφιβολίες για την στάση της σλαβικής πλειοψηφίας, είχε εναποθέσει σε μεγάλο βαθμό τις ελπίδες της στην αλβανική μειονότητα, η οποία αναμενόταν να υποστηρίξει το δημοψήφισμα.

Με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, η προσδοκία εκπληρώθηκε αλλά ανεπαρκώς, ώστε να σπάσει το “φράγμα” νομιμοποίησης του 50%.

Το ποσοστό του «ναι» σε πολλές αλβανικές περιοχές υπερβαίνει το 95%, ενώ στις υπόλοιπες περιοχές είναι λίγο κάτω από το 90%..

Το Σάραϊ, όπου καταγράφονται τα υψηλότερα ποσοστά, όντως κατοικείται σε μεγάλο βαθμό από αλβανικό πληθυσμό. Όμως, σε άλλα σημεία της χώρας, όπως το Τέτοβο (40%) και το Γκόστιβαρ (32%), που κατοικούνται επί το πλείστον από Αλβανούς, τα ποσοστά είναι χαμηλότερα από το αναμενόμενο. Το συμπέρασμα είναι ότι δεν δημιουργήθηκε ποτέ η δυναμική, ώστε να συμμετέχουν μαζικά στην διαδικασία.

Η κοινωνία είναι σίγουρα βγαίνει διχασμένη. Άλλοι βλέπουν στην συμφωνία των Πρεσπών την απώλεια της εθνικής τους ταυτότητας και άλλοι την λύση σε ένα μακροχρόνιο πρόβλημα.

Οι πολίτες και η διαδικασία

Η Ανγκελίνα, 29, που μένει στα Σκόπια, υποστηρίζει ότι ενώ θα ήθελε να δει την χώρα της στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, ώστε να υπάρξει πρόοδος στην ΠΓΔΜ, την ίδια στιγμή δεν μπορεί να αποδεχθεί την αλλαγή του ονόματος ως τίμημα. «Ψήφισα κατά στο δημοψήφισμα διότι δεν μπορώ να αποδεχθώ ότι πρέπει το όνομα της χώρας μου να είναι Βόρεια Μακεδονία. Δεν έρχεται σε αντιπαραβολή με μία Νότια Μακεδονία που υπάρχει στην Ελλάδα. Εμείς αυτοπροσδιοριζόμαστε ως Μακεδόνες, ενώ οι άνθρωποι που κατοικούν στην ελληνική Μακεδονία αυτοπροσδιορίζονται ως Έλληνες και μιλούν ελληνική γλώσσα», είπε.

Αντίθετα, η Αλεξάντρα, 27, που επίσης μένει στην πρωτεύουσα, υποστηρίζει ότι η συμφωνία είναι μία καλή ευκαιρία. «Ψήφισα υπέρ γιατί θεωρώ πως η συμφωνία είναι μία επαρκής λύση σε ένα πρόβλημα δεκαετιών που έχει βγει εκτός ελέγχου και από τις δύο πλευρές χωρίς λόγο. Ακόμα και αν εγκριθεί η συμφωνία, όμως, ελπίζω ότι δεν θα μείνει μόνο στο χαρτί αλλά θα υλοποιηθεί».

Έτσι και ο Άντεμ, 32, ο οποίος υποστηρίζει ότι η καλύτερη λύση για την χώρα είναι να επικυρωθεί η συμφωνία. «Εγώ ψήφισα υπέρ γιατί πιστεύω πως με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθούν και θα κατοχυρωθούν τα σύνορα της χώρας. Επίσης, θέλω να έρθουν περισσότερες επενδύσεις από το εξωτερικό», εξήγησε.