«Το σπίτι δίπλα στη θάλασσα» του Ρομπέρ Γκετιγκιάν

Δύο χρόνια μετά την τελευταία του ταινία, ο αγαπημένος Γάλλος σκηνοθέτης επιστρέφει με μια ταινία οικογενειακής επανένωσης, εμπνευσμένη από τον «Βυσσινόκηπο» του Αντόν Τσέχωφ. Η νέα, τρυφερή και ευαίσθητη, δημιουργία του Ρομπέρ Γκεντιγκιάν («Τα χιόνια του Κιλιμάντζαρο») έκανε πρεμιέρα ως επίσημη συμμετοχή στο Φεστιβάλ Βενετίας αφήνοντας τις καλύτερες εντυπώσεις και κέρδισε το γαλλικό κοινό κάνοντας ρεκόρ εισιτηρίων.

Το trailer της ταινίας: www.youtube.com/watch?v=dFe1zmjFhGE

ΥΠΟΘΕΣΗ

Σε μια μικρή ακτή κοντά στη Μασσαλία βρίσκεται ένα σπίτι που ανήκει σε έναν ηλικιωμένο άντρα. Τα τρία του παιδιά έχουν μαζευτεί στο πλευρό του για τις τελευταίες του μέρες: η Αντζέλ, μια ηθοποιός που ζει στο Παρίσι, ο Ζόζεφ, που έχει ερωτευτεί μια γυναίκα που έχει τα μισά του χρόνια. Ο τρίτος, ο Αρμάν, εξακολουθεί να ζει στο πατρικό σπίτι και να μαγειρεύει στο μικρό εστιατόριο του πατέρα του που φιλοδοξεί να σερβίρει πάντα τίμιο και φτηνό φαγητό, σε πείσμα των καιρών.

Τα τρία αδέλφια προσπαθούν να βρουν εκ νέου την δυναμική της σχέσης τους, μέσα από τις μνήμες του παρελθόντος και την δύναμη ενός γνώριμου τοπίου που μοιάζει απαράλλαχτο στο χειμωνιάτικο κρύο. Και το γεγονός πως ο πατέρας τους έχει αφήσει το μισό της κληρονομιάς του στην κόρη του και μόνο το ένα τέταρτο στα δύο αγόρια, δεν βοηθά σε αυτή την διαδικασία.

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ ΡΟΜΠΕΡ ΓΚΕΤΙΓΚΙΑΝ  

Η αρχική ιδέα ήταν να γυρίσω όλη την ταινία στον όρμο του Μεζάν, κοντά στη Μασσαλία, που πάντα μου θύμιζε σκηνικό θεάτρου. Τα πολύχρωμα σπιτάκια, χτισμένα πάνω στους λόφους, μοιάζουν περισσότερο με προσόψεις παρά με πραγματικές κατοικίες… το άνοιγμα προς τη θάλασσα μεταμορφώνει τον ορίζοντα σε ένα σκηνικό… σαν ένα ζωγραφισμένο καμβά… ειδικά με το χειμωνιάτικο φως, όπου όλοι έχουν φύγει. Μεταμορφώνεται σε ένα εγκαταλελειμμένο σκηνικό, μελαγχολικό και πανέμορφο.

Ποιο είναι το θέμα της ταινίας; Τι άλλο εκτός από τον χρόνο που περνά και τον κόσμο που αλλάζει τριγύρω κι ερήμην μας. Ένιωθα ότι έπρεπε να δώσω την αίσθηση του χρόνου που περνά αλλά και της στιγμής στην οποία οι χαρακτήρες βρίσκονται.

Όταν αποφασίζεις να μιλήσεις για τον χρόνο, είναι λογικό να αναζητάς έμπνευση, καθοδήγηση ίσως από ανθρώπους που προηγήθηκαν και αναφέρθηκαν στις ίδιες θεματικές. Και στην περίπτωσή μου, ο Τσέχοφ ήταν στο μυαλό μου από την αρχή. Αλλά και όσοι αναμετρήθηκαν με κάτι τόσο μεγάλο. Ο μικρόκοσμος των αδελφών στο κέντρο της ιστορίας, έρχεται αντιμέτωπος με το σύμπαν γύρω τους, με κάτι πολύ μεγαλύτερο.

Η Μασσαλία στην οποία μεγάλωσα και γύρισα τις πρώτες ταινίες μου έχει αλλάξει πάρα πολύ. Τα ναυπηγεία, το λιμάνι, η εργατική τάξη, όλα όσα όριζαν την πόλη στις μέρος του πατέρα μου δεν είναι εκεί. Τώρα είναι μια πόλη που προσπαθεί να αλλάξει, να γίνει πιο τουριστική. Κι αυτή είναι η αναζήτησή μου πια: να βρω την Μασσαλία στην οποία μεγάλωσα, ή ένα κομμάτι της που να μου την θυμίζει και γι αυτό βρέθηκα στον μικρό κολπίσκο της ταινίας, σαν μια μελαγχολική ανάμνηση μιας Μασσαλίας που δεν υπάρχει πια.

ΕΙΠΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ

Θ. Κουτσογιαννόπουλος (LIFO.GR): Ο επίμονος κηπουρός του γαλλικού σινεμά, ο Ρομπέρ Γκεντιγκιάν, επιστρέφει με μία από τις καλύτερες ταινίες του, γυρισμένη στον τόπο καταγωγής του, στους όρμους και στις σπηλιές του Μεζάν, μια ανάσα μακριά από τη Μασσαλία.   Υπέρμαχος των βασικών ανθρώπινων αξιών, εκφράζεται μέσα από το πνεύμα του Βυσσινόκηπου του Τσέχοφ, επανενώνοντας τρία μεσήλικα αδέλφια. Η σύνδεση με τον ομφάλιο λώρο δεν είναι απλή υπόθεση. Σε ένα ονειρώδες περιβάλλον ο Γκεντιγκιάν αγκαλιάζει με ανοιχτοσύνη σκληρές καρδιές οχυρωμένες σε διαφορετικά μονοπάτια ζωής. Υιοθετεί τους χαλαρούς χειμερινούς ρυθμούς μιας καλοκαιρινής λουτρόπολης, τοποθετεί τα σωστά σύμβολα (το τρένο που σκεπάζει με τον θόρυβό του τη σιγαλιά μιας ξεχασμένης πολιτείας, τη θάλασσα που προσκαλεί τη μνήμη) και ανοίγει ένα καινούργιο παράθυρο.

Χρ. Μήτσης, (Αθηνοραμα): «Πιστός στο ανθρωποκεντρικό σινεμά του, ο «Γάλλος Κεν Λόουτς» Ρομπέρ Γκεντιγκιάν («Τα Χιόνια του Κιλιμάντζαρο») μαζί με το μόνιμο πρωταγωνιστικό του επιτελείο και, μέσα από μια ιστορία που φέρνει στο νου τον «Βυσσινόκηπο» του Τσέχοφ, επιχειρεί να σχολιάσει τη σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα – από το καθημερινό προσωπικό μέχρι το διεθνές πολιτικό επίπεδο».

Τ. Καποδίστρια (tospirto.net): «Με τη συνήθη ρεαλιστική, μα βαθιά ουμανιστική και τρυφερή ματιά του, ο Γκεντιγκιάν παρακολουθεί από κοντά την καθημερινότητα αυτής της οικογένειας στο «Σπίτι δίπλα στη θάλασσα», μέσα από φυσικούς διαλόγους, ή εύγλωττες σιωπές (συνοδεία ελάχιστης μουσικής επένδυσης, που περιλαμβάνει και έναν καίριο Ντίλαν). Ουσιαστικά, ο Γάλλος δημιουργός επαναλαμβάνει οικείους προβληματισμούς του (εργατική τάξη, Μασσαλία, μετανάστες, απόμαχοι της ζωής, διαπροσωπικά) με οικεία προσέγγιση –και το «μόνιμο» καστ ηθοποιών του. Ο Γκεντιγκιάν είναι δεξιοτέχνης, διακριτικά παρατηρητικός και σε κερδίζει με κάτι σκηνές σαν το φλασμπάκ με την χριστουγεννιάτικη γιορτή του χωριού.»