Προβλήματα ακοής σε μικρά παιδιά. Πώς τα αναγνωρίζουμε, και πως τα αντιμετωπίζουμε

Σύμφωνα με έρευνες περίπου 4 στα 1000 νεογνά γεννιούνται με προχωρημένη ακουστική απώλεια  ενώ περίπου 9 στα 1000 παρουσιάζουν ένα μέσης μορφής πρόβλημα. Οι λόγοι που προκαλούν τέτοιου είδους προβλήματα είναι πολλοί και ποικίλουν. Η πρόωρη γέννα σε συνδυασμό με την χρήση θερμοκοιτίδας πολλές φορές επηρεάζουν την ακοή ενός νεογνού. Ακόμη η σωστή η μη διατροφή κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης από την μητέρα , συνδυαστικά με την κατανάλωση αλκοόλ ή νικοτίνης μπορεί να παίξει σοβαρό ρόλο στην ακουστική ικανότητα του μωρού. Τέλος κάποια ωτίτιδα η ακόμη και κάποιου είδους αλλεργία σε κάποιο φάρμακο(ωτοτοξικότητα) είναι οι κύριοι παράγοντες ακουστικής απώλειας σε νεογνά.
Η βαρηκοΐα σε μικρά παιδιά  είναι ιδιαιτέρως σημαντικό να διαγνωστεί όσο το δυνατόν συντομότερα μιας που σε αντίθετη περίπτωση επηρεάζει και καθορίζει την ομαλή ανάπτυξη του παιδιού. Οι ενδείξεις υπάρχουν καθημερινά αρκεί ο γονιός να είναι υποψιασμένος. Αν το παιδί δεν αντιδρά σε δυνατούς θορύβους(π.χ μια πόρτα που ενώ χτυπάει με δύναμη, το παιδί συνεχίζει να κοιμάται) ή όταν δεν αντιδρά σε χαμηλής έντασης ήχους ή το κυριότερο όταν ξεκινώντας να μιλάει δεν προφέρει σωστά τις λέξεις. Γράμματα όπως το ξ,ψ,χ τα οποία μοιάζουν μεταξύ τους όταν ένα παιδί δεν ακούει καλά τα προφέρει το ίδιο(π.χ λέξεις όπως ψύχος, ψήφος, ξίφος δεν γίνονται εύκολα διακριτές.)
Σε περίπτωση που αντιληφθούμε ότι κάτι δεν πάει σωστά με την ακοή του παιδιού μας πρέπει να απευθυνθούμε σε ειδικό ΩΡΛ γιατρό για την πραγματοποίηση συγκεκριμένων εξετάσεων που θα μας υποδείξουν ποσοτικά το πρόβλημα. Και επειδή ένα παιδί και ειδικότερα μικρό δεν μπορεί να συνεργαστεί με γιατρό για την πραγματοποίηση του κλασσικού ακοογράμματος  υπάρχει μια σειρά άλλων εξετάσεων που βοηθούν περαιτέρω. Ωτοακουστικές και προκλητά δυναμικά (ειδική εξέταση στην οποία το παιδί κοιμίζετε, και μέσω ηλεκτροδίων στον εγκέφαλο ο γιατρός  παίρνει μετρήσεις για την ακοή του παιδιού) θα δώσουν στον γονιό ακριβή εικόνα  του προβλήματος του παιδιού τους.
Στην ακραία περίπτωση της κώφωσης η μόνη λύση είναι αυτή του κοχλιακού εμφυτεύματος. Το εμφύτευμα τοποθετείτε με εγχείρηση στον κοχλία του παιδιού. Πρόκειται για μόσχευμα το οποίο περιέχει μικρόφωνο, ΥΠ για την επεξεργασία του ήχου και πηνίο ήχου. Εκτός από το κοχλιακό εμφύτευμα υπάρχουν και ακουστικά κατασκευασμένα ειδικά για μικρά παιδιά. Η εφαρμογή τους ξεκινά από 3 μηνών και είναι συνήθως πολλών καναλιών . Με αυτό τον τρόπο το παιδί μαθαίνει να ακούει  όσο το δυνατόν περισσότερες συχνότητες έτσι ώστε μεγαλώνοντας να μην εμφανίζει ούτε μαθησιακά προβλήματα ούτε προβλήματα λόγου. Σε σχολεία που πληρούν τις υποδομές  υπάρχει και μια σειρά ακουστικών με πρόγραμμα fm δηλαδή ειδικό πρόγραμμα που συνδέεται ασύρματα στα ηχεία της τάξης , στέλνοντας τον ήχο κατευθείαν στο αυτί του παιδιού. Δυστυχώς στην Ελλάδα τέτοια σχολεία δεν υπάρχουν παρά μόνον σε λίγες περιοχές , αλλά αναμένεται να έχουν πολλαπλασιαστεί ραγδαία στην επόμενη δεκαετία.
Για μέγιστο ακουστικό αποτέλεσμα καλό είναι τα ακουστικά βαρυκοίας να συνοδευτούν και από μια σειρά συνεδρίες σε λογοθεραπευτή ειδικά αν η διάγνωση δεν έχει γίνει πρόωρα αλλά σε μια ηλικία κοντά στα 2 έτη.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να γνωρίζουμε όλοι ότι η επιλογή του κατάλληλου ακουστικού για το εκάστοτε ακουστικό πρόβλημα  μπορεί να γίνει μόνο από πιστοποιημένους ακοοπροθετιστές δηλαδή αυτούς που επωμίζονται την σωστή εφαρμογή, ρύθμιση αλλά και συντήρηση του ακουστικού βοηθήματος και  που είναι οι καθ είδη αρμόδιοι για να δώσουν λύση στο πρόβλημα του ασθενούς και όχι από διάφορες αμφιβόλου ποιότητας διαδικασίες που περισσότερο οξύνουν παρά λύνουν το πρόβλημα.

*Ο Στάθης Καραγκούνης είναι ειδικός ακοοπροθετιστής εκπρόσωπος του Κέντρου Ακοής Φωκίδας