ΟΜΟΦΩΝΟ ΨΗΦΙΣΜΑ της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Στερεάς Ελλάδας για την μη επιβολή τέλους ταφής πριν το τέλος της τρέχουσας Προγραμματικής Περιόδου

Μετά την κατάθεση του νομοσχεδίου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στη Βουλή, επανέρχεται στο προσκήνιο η συζήτηση για την επιβολή «τέλους ταφής» στους Δήμους, λόγω των καθυστερήσεων που παρουσιάζονται στην επίτευξη των εθνικών στόχων σε σχέση με τη διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων, οποίο θα εκκινεί από το ποσό των 15 ευρώ και θα κλιμακώνεται μέχρι το ποσό των 35 ευρώ ανά τόνο.

Το «τέλος ταφής» επιβάλλεται ως ένα είδος «ποινής» στους Δήμους που δεν μερίμνησαν έγκαιρα, ώστε να υλοποιήσουν τις απαιτούμενες υποδομές που θα τους επέτρεπαν να πετύχουν τα ποσοστά εκτροπής από την ταφή των αστικών στερεών αποβλήτων, που θέτει η ευρωπαϊκή και η εθνική νομοθεσία, με σκοπό την ανάκτηση, την επαναχρησιμοποίηση, ή την αξιοποίησή τους για την παραγωγή ενέργειας. 

Μια τέτοια ποινή θα ήταν απολύτως λογική, αν η Πολιτεία, τα τελευταία χρόνια, είχε κατ’ αρχήν μεριμνήσει η ίδια, ώστε να ανταποκριθεί στις δικές της αρμοδιότητες και υποχρεώσεις, είχε δημιουργήσει το πρόσφορο θεσμικό πλαίσιο που θα επέτρεπε την επιτάχυνση της κατασκευής των εγκαταστάσεων επεξεργασίας των αποβλήτων, και είχε επιλύσει ζητήματα καθυστερήσεων στις αδειοδοτήσεις έργων, στη διενέργεια διαγωνισμών, στην πρόσληψη προσωπικού, στην απόκτηση εξοπλισμού κλπ.

Όταν όμως η ίδια η Πολιτεία δημιουργεί ή αδυνατεί να επιλύσει επί σειρά ετών ανυπέρβλητα εμπόδια στις προσπάθειες των Δήμων και των ΦοΔΣΑ, τότε η επιβολή αυτής της ποινής είναι άδικη.

Αναφερόμαστε για παράδειγμα:

α) στην καθυστέρηση, για περισσότερα από δύο χρόνια, της ολοκλήρωσης των διαδικασιών πρόσληψης προσωπικού καθαριότητας, μετά τη διενέργεια διαγωνισμού του ΑΣΕΠ, βάσει της προκήρυξης 3Κ/2017 του Υπουργείου Εσωτερικών.

β) στην καθυστέρηση, για περισσότερα από 3 χρόνια, της έγκρισης του επιχειρησιακού προγράμματος της ΕΕΑΑ από τον ΕΟΑΝ, ώστε να είναι δυνατή η προμήθεια απορριμματοφόρων και κάδων ανακύκλωσης από τους ΟΤΑ.

γ) στην καθυστέρηση, για περισσότερα από δύο χρόνια, των αρμόδιων οργάνων της Πολιτείας, προκειμένου να αποφασίσουν αν η κατασκευή των «Πράσινων Σημείων» εμπίπτει ή όχι στην κατηγορία έργων ΥΓΟΣ, με αντίστοιχη καθυστέρηση στην αδειοδότησή τους.

δ) στις περισσότερες από 200 τροποποιήσεις του ν. 4412/2016 περί δημοσίων συμβάσεων, βάσει του οποίου προκηρύσσονται και κατασκευάζονται τα έργα διαχείρισης στερεών αποβλήτων, με αναπόφευκτη συνέπεια την καθυστέρηση στην κατασκευή των έργων αυτών.

ε) στην αδυναμία σύνταξης των μητρώων μελών επιτροπών διαγωνισμών που προβλέπονται από το ν. 4412/2016 και στη δυσλειτουργία των επιτροπών αυτών.

στ) στις περιπτώσεις εμπλοκής και καθυστέρησης στην υλοποίηση έργων, με μη νόμιμες αποφάσεις ελεγκτικών οργάνων, όπως στην περίπτωση της κατασκευής της ΜΕΑ Θήβας, η οποία καθυστέρησε για δύο χρόνια, επειδή το Ελεγκτικό Συνέδριο, σε πρώτο και δεύτερο βαθμό, έκρινε μη νόμιμη τη σύσταση και λειτουργία του ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας, μέχρι την έκδοση ομόφωνης αντίθετης απόφασης από τη Μείζονα Επταμελή Σύνθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, και τη Μείζονα Επταμελή Σύνθεση του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ.

ζ) στο γεγονός ότι, ενώ εδώ και έξι μήνες είναι έτοιμη για χρήση η ΜΕΒΑ Φωκίδας, ακόμα δεν έχουν αξιολογηθεί οι προτάσεις χρηματοδότησης εξοπλισμού των Δήμων Δελφών και Δωρίδας, ώστε να είναι σε θέση να πραγματοποιούν διακριτή διαλογή των βιοαποβλήτων με χρήση του καφέ κάδου.

Όλα τα παραπάνω, χωρίς να απαλλάσσουν τους ΟΤΑ α’ βαθμού από τις υπαρκτές δικές τους ευθύνες, δικαιολογούν τις επανειλημμένες αποφάσεις της ΚΕΔΕ, σε επίπεδο Γενικής Συνέλευσης και σε επίπεδο Δ.Σ., με τις οποίες οι ΟΤΑ α’ βαθμού ζητούσαν από την Πολιτεία αφ’ ενός να ανταποκριθεί η ίδια έγκαιρα στις υποχρεώσεις της, και αφ’ ετέρου να θεσμοθετήσει την υποχρεωτική πληρωμή του τέλους ταφής, μόνο μετά το τέλος της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου, οπότε και θα έχουν ολοκληρωθεί τα έργα που σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη.

Βάσει των ανωτέρω, το Δ.Σ. της Π.Ε.Δ. Στερεάς Ελλάδας ζητά:

1. Την απόσυρση της πρόβλεψης επιβολής τέλους ταφής για τους Δήμους από το νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας και την επιβολή του σχετικού τέλους μετά την ολοκλήρωση της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου».

2. Τη συνδρομή της Πολιτείας και των εμπλεκόμενων φορέων στην επιτάχυνση των έργων των Δήμων, ούτως ώστε να ολοκληρωθούν έως 31.12.2023 και ένα μικρό μόνο ποσοστό των απορριμμάτων να οδηγούνται σε ταφή.