Συνεντεύξεις-Άρθρα - 1 Ιουλίου, 2014

«Είμαι υπηρέτης του λόγου»

orafok 1 Ιουλίου, 2014

0 238 35 second read

Έχει πολλούς φίλους στην Άμφισσα ο Κώστας Χατζής, που κατάγεται από τη γειτονική μας Λιβαδειά και θέλει να τους δει, με την ευκαιρία της κοινής συναυλίας που θα δώσει με τη Μαρινέλλα, την Παρασκευή 4 Ιουλίου στο Δημοτικό Στάδιο της Άμφισσας, στις 21:30.

«Υπηρετώ το λόγο όχι το τραγούδι. Τραγούδησα τ’ ανθρώπινα δικαιώματα, αυτό όπως ήταν φυσικό μου δημιούργησε εχθρούς και φυσικά εννοώ την Πολιτεία, την οποία στα τραγούδια μου κατήγγειλα πάντα με σεβασμό», δηλώνει.

ΩτΦ: -Ξανά με τη Μαρινέλλα επαναλαμβάνοντας μια συνεργασία που άφησε ιστορία. Ο κύριος λόγος που σμίγετε ξανά επαγγελματικά είναι η επιτυχία που είχε σημειώσει ή έχει να κάνει και με μια δική σας εσωτερική ανάγκη να αναβιώσετε όμορφες πτυχές εποχών που χάθηκαν, διότι στις άσχημες πλευρές τους εκείνες οι εποχές αναβιώνουν λόγω οικονομικής κρίσης;

Κ.Χ.: Όταν συναντήθηκα το 1968 με τη Μαρινέλλα είχε ήδη μια μεγάλη πορεία στο ενεργητικό της. Είχε δουλέψει με μεγάλους καλλιτέχνες όπως ο Χατζηδάκης, ο Θεοδωράκης, ο Μαρκόπουλος, ενώ εγώ όχι. Είχε πει και πολιτικά τραγούδια.Της έδωσα τραγούδια και τα παρουσίασε το 1970 στο ΣΤΟΚ, όπου έκανε μεγάλη επιτυχία. Μετά συμφωνήσαμε να συγκεντρώσουμε υλικό, σε τραγούδια και να κάνουμε νέα συνεργασία. Το ονομάσαμε ρεσιτάλ γιατί ο αρχικός μας στόχος ήταν να τραγουδήσει μόνο η Μαρινέλλα. Όπως ξέρετε έχω μελετήσει την μπαλάντα και μάλιστα μια κοινωνική καθαρά μορφή της, γιατί μιλάω για την καταδυνάστευση ανθρώπων και λαών. Η συνεργασία εκείνη αγκαλιάστηκε από όλους με τέτοιο τρόπο που ήταν ευχάριστη έκπληξη για όλους.

ΩτΦ: Ζούμε μια πολύ άσχημη περίοδο ως λαός, με μια οικονομική κρίση που αφενός έχει τσακίσει τα πάντα, αφετέρου λειτουργεί ως άλλοθι να καταστραφεί κάθε κοινωνική δομή. Τι σας έχει ενοχλήσει περισσότερο στην ακολουθούμενη πολιτική; Υπάρχει φως το τούνελ και από πού το βλέπετε να έρχεται;

Κ.Χ.: Οι άνθρωποι ήταν πιο αυθόρμητοι, δεν υπήρχε η εγκληματικότητα που υπάρχει σήμερα. Ο Έλληνας ενδιαφερόταν για τον Έλληνα. Ο γείτονας για το διπλανό του. Αυτό φαίνεται παντού, οπότε φυσικά φαίνεται και στην Τέχνη. Στο τραγούδι, η διασκέδαση είναι τελείως διαφορετική σε σχέση με τότε. Όταν περνούσε καλά κάποιος, δεν τον ένοιαζε ιδιαίτερα για τον άλλον και αυτό είναι διαχρονικό. Το έλεγε και ο Σουρής στην εποχή του, το «δε βαριέσαι» που λέγανε οι Έλληνες.Βέβαια, δεν κάνω άλλη δουλειά. Αλλά είναι μερικά πράγματα που δεν παρουσιάζονται. Στόχος μου και πηγή έμπνευσης ήταν ανέκαθεν να αναφέρομαι στα ανθρώπινα δικαιώματα, ανθρώπινα καθήκοντα, να καταγγέλλω την Πολιτεία με σεβασμό και αυτό επιμένω να κάνω μέχρι τώρα.

Να σου θυμίσω κάτι; Δεν αναφέρομαι στο λαό, τώρα αναφέρομαι στην πολιτεία. Από το 500 π.Χ. μέχρι το 332 π.Χ., έφυγαν από τη ζωή Αριστοτέλης, Αριστοφάνης, Σωκράτης, εξορία, πείνα και δηλητήριο. Το σπορ τότε των Ελλήνων ήταν η διχόνοια. Μετά ήρθε το Βυζάντιο, χίλια χρόνια σκοταδισμός. Το 1400 που πήγε να ανασάνει και θα άρχιζε η Αναγέννηση, ήρθε η Τουρκιά. Το 1821 οι σύμμαχοι κάνανε πίσω γιατί είχαμε φάει τα λεφτά της Επαναστάσεως. Γιατί σας τα είπα όλα αυτά όμως; Διότι, δεν είχαμε ποτέ παιδεία. Σήμερα, τι γίνεται; Έχουμε δει τόσα πράγματα που κάνουν αυτοί που είναι στην πολιτεία και ψηφίζουμε το ίδιο, το ίδιο, το ίδιο. Και μας βασανίζουν οι ίδιοι. Για να συνυπάρχουμε και να συνεπιβιώνουμε, ένα υπάρχει: να έχουμε ηθικές αρχές και να έχουμε αυτή την ιδιότητα που λέγεται αγάπη, για να μπορούμε έτσι, να αγαπάμε ο ένας τον άλλον και να ενδιαφερόμαστε ο ένας για τον άλλο…

ΩτΦ: Έχετε γράψει μεγάλα τραγούδια με στίχους που αγγίζουν ευαίσθητες χορδές. Τι σας ώθησε να στραφείτε στο κοινωνικό τραγούδι;

Κ.Χ.: Προσωπικά, έρχομαι από μία οικογένεια, που είναι μουσική. Ο πατέρας μου, ο παππούς μου, υπηρέτησαν τη δημοτική μουσική. Ο παππούς μου ήταν ένας από τους καλύτερους κλαρινίστες, που είχε η Ελλάδα. Λεγόταν Κώστας Καραγιάννης. Ο πατέρας μου έπαιζε σαντούρι αφού υπηρετούσε τη δημοτική μουσική, έπαιζε όμως και τα «Παραμύθια του Χόφμαν», «Τόσκα», «Τραβιάτα», έπαιζε ραψωδίες του Λιστ… Αυτά τα πράγματα όμως, πέρασαν και σε μένα. Υποσυνείδητα έχω κλέψει από αυτούς και έκανα τραγούδια. Άρα, δεν είμαι αυτόφωτος, είμαι ετερόφωτος! Κι αυτό το έκανα γιατί πέρασα πάρα πολύ δύσκολα. Δε γεννήθηκα δηλαδή -γιατί είμαι τσιγγάνος- μέσα στη φυλή για να μείνω -χωρίς να παρεξηγήσετε τη λέξη- με Έλληνες. Όταν πήγα σχολείο όμως, με ξεχώρισαν. Καταλαβαίνετε, από τόσο μικρό παιδί πόσα κόμπλεξ θα δημιουργήθηκαν. Και ήρθε κάποια στιγμή που αυτά ήθελα να τα κάνω τραγούδι. Γιατί πάντα τα τραγούδια γράφονταν για τα μαύρα μαλλιά, τα ξανθά μαλλιά, τα μαύρα μάτια, τα μπλε μάτια. Έτσι δεν είναι; Δε έγραφαν όμως ποτέ ένα τραγούδι που να αναφέρεται στην καταπίεση μίας προσωπικότητας.Αυτό ακριβώς υμνώ εγώ, τα ανθρώπινα δικαιώματα που δεν πρέπει να καταπατούνται στο όνομα κανενός και καμιάς ιδεολογίας.

ΩτΦ: Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε να φουντώνουν μεγάλα κοινωνικά προβλήματα, όπως ο ρατσισμός, η ξενοφοβία, η βία. Έχετε βιώσει ρατσισμό στη ζωή ή τη δουλειά σας; Τι μήνυμα θα στέλνατε σε αυτούς που πιστεύουν ότι η λύση στα προβλήματα μπορούν να έρθουν από τέτοιες πρακτικές και ιδεολογίες;

Κ.Χ.: Ρωτάτε εμένα για το ρατσισμό; Από μικρό παιδί τον αντιμετώπιζα. Μέχρι και τώρα. Έχω 6 παιδιά. Η μικρή είναι 11 χρονών, το τι τράβηξε στο σχολείο φέτος δε μπορώ να σας το περιγράψω. Την κορόιδευαν. Την έλεγαν γύφτισσα. Της έλεγαν ότι ο πατέρας της ζητιανεύει. Το παιδί μου ήταν ράκος ψυχολογικά, κόντεψαν να του κάνουν τεράστια ζημιά. Σκέφτηκα να πάω στο υπουργείο να κάνω καταγγελία, αλλά οι νόμοι έχουν αλλάξει και δεν ήθελα να κινδυνέψει κάποιος δάσκαλος να χάσει τη δουλειά του εξ αίτιας μου. Την πήρα στη μέση της χρόνιας και τη συνέχισα σε σχολείο που είναι σε χωριό. Τώρα αναγκάστηκα να την γράψω σε ιδιωτικό σχολείο.

ΩτΦ: Τι σας αρέσει και τι σας πικραίνει στη σύγχρονη μουσική και τους εκφραστές της;

Κ.Χ.: Σήμερα κοιτάζουν πως μπορούμε να βγάλουμε περισσότερα χρήματα και πώς να βγουν τραγούδια που να έχουν εμπορικότητα κλπ. Δε λέω ότι είναι κακό, αλλά ο τρόπος που γίνεται δε μου αρέσει. Έχουν αφήσει και ξένες δυνάμεις να χαλάνε το χώρο αυτό. Αυτά δε θέλω να τα συζητήσω, γιατί δε μας ωφελούν. Εδώ υπάρχει Πολιτεία που θα έπρεπε να τα έχει επισημάνει για όλους τους Κλάδους, αλλά δεν το κάνει. Μια φορά ρώτησαν το Χατζιδάκι αν θα αναλάμβανε κάποιο Υπουργείο και εκείνος απάντησε θετικά. Μάλιστα είπε πως θα ήθελε το Υπουργείο Πολιτισμού, για να το κλείσει, να μην υπάρχει. Προσωπικά πάντως, δε μπόρεσα να δεχτώ ποτέ μηχανισμούς. Ότι έβλεπα ότι γίνεται εμπορικό το απέσυρα. Τα τραγούδια μου δεν ήθελα να είναι διαχρονικά, ήθελα να είναι ρετρό.