ΔΙΑΠΥΗΤΙΚΗ ΙΔΡΩΤΑΔΕΝΙΤΙΣ

Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος

 

Τι είναι;

Η διαπυητική ιδρωταδενίτις είναι μία χρόνια υποτροπιάζουσα και επώδυνη νόσος στην οποία υπάρχει φλεγμονή (ερυθρότητα, ευαισθησία και οίδημα) σε περιοχές του δέρματος που περιέχουν πολλούς ιδρωτοποιούς αδένες. Αυτοί οι αδένες βρίσκονται κυρίως στις μασχάλες, στους μαστούς και στις μηρογεννητικές πτυχές. Στην πάθηση αυτή παρατηρείται φράξιμο στους θύλακες των τριχών. Αυτό προκαλεί «γρομπαλάκια» που μοιάζουν με δοθιήνες (καλόγερους), περιοχές δηλαδή που στάζουν πύον και αφήνουν τελικά ουλές. 

Η διαπυητκή ιδρωταδενίτις  συνήθως ξεκινά περίπου στην εφηβεία και είναι πιο συχνή στις γυναίκες. Υπολογίζεται ότι επηρεάζει περίπου 1% του γενικού πληθυσμού. 

 

Τι προκαλεί την διαπυητική ιδρωταδενίτιδα;

Ακόμη δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρο γιατί κάποιοι άνθρωποι εμφανίζουν αυτή τη νόσο, αλλά θεωρείται ότι οι φλεγμαίνουσες βλάβες ή τα «γρομπαλάκια» αναπτύσσονται όταν υπάρχει φράξιμο των θυλάκων των τριχών.  Ενώ φλεγμαίνει ο ιδρωτοποιός αδένας, πρήζεται, διογκώνεται και επηρεάζει τον παρακείμενο τριχοσμηγματογόνο αδένα. Αυτός με τη σειρά του γεμίζει υγρό, αίμα ή πύον το οποίο δεν μπορεί να διαφύγει από το θύλακα της τρίχας με αποτέλεσμα να πρήζεται και να σπάει. Υπάρχει επίσης περίπτωση να δημιουργηθούν αποστήματα τα οποία μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε βαριά λοίμωξη. 

 

Επιβαρυντικοί παράγοντες:

Οι ορμόνες μπορεί να εμπλέκονται στον έλεγχο των ιδρωτοποιών αδένων και να παίζουν κάποιο ρόλο στη νόσο. Αυτή είναι η εξήγηση για την επιδείνωση της πάθησης στις γυναίκες πριν από την έμμηνο ρήση. 

Μικρόβια που φυσιολογικά ζουν στο δέρμα μπορεί να παγιδευτούν στο μπλοκαρισμένο αδένα ή στο θύλακα της τρίχας. Δεν είναι ξεκάθαρο το αν προκαλούν τη νόσο ή αν απλώς συμβάλλουν στη φλεγμονή.

Το ανοσοποιητικό σύστημα εμπλέκεται στην παραγωγή φλεγμονής και οποιαδήποτε θεραπεία το καταστέλλει μπορεί να «φουντώσει» τη νόσο. 

Σε λίγους ανθρώπους με διαπυητική ιδρωταδενίτιδα υπάρχει σύνδεση με τη νόσο του Crohn. 

Ίσως υπάρχει σχέση με την ακμή και με την κύστη του κόκκυγα.

Το κάπνισμα και η παχυσαρκία συνδέονται με τη διαπυητική ιδρωταδενίτιδα. 

Η ελλιπής υγιεινή δεν προκαλεί διαπυητική ιδρωταδενίτιδα.

 

Είναι κληρονομική;

Έχει παρατηρηθεί ότι στο 1/3 των ασθενών που πάσχουν από διαπυητική ιδρωταδενίτιδα συναντάται και σε άλλα μέλη της οικογένειάς τους. 

 

Είναι μεταδοτική;

Όχι, δεν μπορεί να μεταδοθεί από το ένα άτομο στο άλλο με την επαφή.

 

Ποια είναι τα συμπτώματά της;

Η διαπυητική ιδρωταδενίτις συνήθως είναι επώδυνη και τα αποστήματα είναι πολύ επώδυνα στην ψηλάφηση. Η απέκκριση του πύου μπορεί να είναι μεγάλο πρόβλημα και να απαιτεί καθημερινά επιθέματα. Η διαπυητική ιδρωταδενίτις μπορεί να έχει σοβαρή επίδραση στην ψυχολογία του ατόμου και να προκαλέσει κατάθλιψη και κάποιες φορές μπορεί να προκαλέσει έως και αρθρίτιδα. Οι βασικές περιοχές που επηρεάζονται είναι οι μασχάλες και το δέρμα των μηρογεννητικών πτυχών. Το δέρμα γύρω από το ορθό, οι γλουτοί, οι μηροί και οι μαστοί μπορεί επίσης να πάσχουν. 

Στις προσβεβλημένες περιοχές η πάθηση ξεκινά με μία ποικιλία από φαγέσωρες και αποστήματα που αποτελούνται από ερυθρά «γρομπαλάκια» που μοιάζουν με δοθιήνες, σπυράκια πύου και κύστεις. Σε πιο προχωρημένα στάδια, συρίγγια κάτω από το δέρμα που εκκρίνουν πύον σχηματίζονται και οι πληγές μπορεί να μην επουλώνονται εύκολα. Με την πάροδο του χρόνου εμφανίζονται όλο και περισσότερες ουλές. 

 

Πώς γίνεται η διάγνωσή της;

Η διάγνωση συνήθως γίνεται από το Δερματολόγο που θα εξετάσει την προσβεβλημένη περιοχή και θα αξιολογήσει τα συμπτώματα και το ιστορικό. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη εξέταση που μπορεί να γίνει για να επιβεβαιώσει τη διάγνωση. Η πάθηση συνήθως μπερδεύεται με το δοθιήνα, τη μόλυνση ή τη θυλακίτιδα. Αυτό έχει επακόλουθο την καθυστέρηση της έναρξης αγωγής και επομένως την επιδείνωση της νόσου και το σχηματισμό ουλών. 

 

Υπάρχει θεραπεία;

Όχι, αφού συνήθως επιμένει για πολλά χρόνια. Η αγωγή θα βοηθήσει ώστε η διαπυητική ιδρωταδενίτις να είναι υπό έλεγχο, αλλά δεν μπορεί να την εξαλείψει για πάντα. 

 

Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;

Η αγωγή εξατομικεύεται για κάθε ασθενή. Σε γενικές γραμμές η διαπυητική ιδρωταδενίτις πρόσφατης έναρξης συνήθως αντιμετωπίζεται συντηρητικά, ενώ πιο χρόνιες και βαριές μορφές της μπορεί να ωφεληθούν από χειρουργικές επεμβάσεις ιδίως αν οι προσβεβλημένες περιοχές είναι πολλές και επικοινωνούν μεταξύ τους (συρίγγια). 

 

Ποιες είναι οι διαθέσιμες αγωγές για μια ξαφνική έξαρση διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας, όπως ένα καινούριο επώδυνο απόστημα;

Μία θερμή κομπρέσσα που εφαρμόζεται στο προσβεβλημένο δέρμα ή ένα ζεστό μπάνιο μπορεί να βοηθήσει στην εκτόνωση του πύου.

Παυσίπονα, όπως τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, μπορεί να βοηθήσουν στον πόνο και στη φλεγμονή.

Η λήψη αντιβιοτικών μπορεί να είναι αναγκαία σε περίπτωση λοίμωξης.

Χειρουργική διάνοιξη για την παροχέτευση ενός αποστήματος.

 

Συντηρητική αγωγή για την πρόληψη των εξάρσεων

-Αντιβακτηριακές λοσιόν και αντισηπτικά σαπούνια: καλό είναι να χρησιμοποιούνται αντισηπτικά σαπούνια για να ελαττώσουν την επέκταση των βακτηρίων στο δέρμα. Μία αντιβιοτική λοσιόν, όπως η κλινδαμυκίνη, μπορεί να βοηθήσει το προσβεβλημένο δέρμα.

-Αντιβιοτικά από του στόματος: μπορεί να δοθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα ώστε να μειώσουν πιθανές εξάρσεις. Οι τετρακυκλίνες  (πχ δοξυκυκλίνη) είναι η θεραπεία 1ης γραμμής. Μία άλλη επιλογή είναι ο συνδυασμός κλινδαμυκίνης και ριφαμπικίνης: πιθανές παρενέργειες είναι οι γαστρεντερικές διαταραχές, τα πορτοκαλί δάκρυα και τα πορτοκαλί ούρα και η μείωση της δραστικότητας των από του στόματος αντισυλληπτικών χαπιών. Στη διαπυητική ιδρωταδενίτιδα, τα αντιβιοτικά καταστέλλουν τη φλεγμονή και δε σκοτώνουν μικρόβια. 

-Τα ρετινοειδή (δηλαδή παράγωγα της βιταμίνης Α) όπως η ασιτρετίνη μπορεί να βοηθήσουν. Μπορούν να δοθούν μόνο από Ειδικό Δερματολόγο που θα ελέγχει τις πιθανές παρενέργειές τους. Οι γυναίκες που έχουν λάβει ασιτρετίνη θα πρέπει να αποφύγουν την εγκυμοσύνη κατά τη διάρκεια λήψης της και για 3 χρόνια μετά τη διακοπή της. Επομένως, αυτή η αγωγή συνήθως αποφεύγεται σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. 

-Οι γυναίκες που έχουν εξάρσεις της διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας πριν από κάθε έμμηνο ρήση μπορεί να βοηθηθούν από αντιανδρογόνα. Τα αντιανδρογόνα μπορεί να είναι ταυτόχρονα και αντισυλληπτικά χάπια. 

-Χάπια που τροποποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα: δισκία όπως η δαψόνη και η κυκλοσπορίνη μπορεί να βοηθήσουν καταστέλλοντας το ανοσοποιητικό σύστημα. Τα προσδοκώμενα οφέλη πρέπει να εκτιμηθούν σε σχέση με τις πιθανές παρενέργειες και είναι αναγκαίες οι τακτικές εξετάσεις αίματος. 

-Ανοσοκατασταλτικές ενέσεις: σε περίπτωση μη ανταπόκρισης σε όλες τις προηγούμενες επιλογές μπορεί να χρησιμοποιηθούν αυτές οι ενέσεις. Πρόκειται για τους βιολογικούς παράγοντες και συγκεκριμένα την ανταλιμουμάμπη, που γίνεται με υποδόρια ένεση  και την ινφλιξιμάμπη, που γίνεται ενδοφλέβια. 

 

Χειρουργική αντιμετώπιση

Επιμένουσες εκκρίσεις ή φλεγμονή στο ίδιο ακριβώς σημείο, παρά τη συντηρητική αγωγή, μπορεί να απαιτεί τη χειρουργική παρέμβαση, είτε για να αφαιρεθούν μικρές περιοχές επανειλημμένης φλεγμονής είτε μεγαλύτερες επεμβάσεις για να απομακρύνουν όλον τον προσβεβλημένο ιστό. Οι μεγαλύτερες επεμβάσεις (ευρείες εκτομές) μειώνουν την πιθανότητα επανεμφάνισης της διαπυητικής ιδρωταδενίτιδας στη συγκεκριμένη περιοχή, αλλά ο χρόνος επούλωσης είναι πολύ μεγαλύτερος σε σχέση με τις μικρότερες επεμβάσεις. 

 

Ατομική φροντίδα

Τα ακόλουθα μέτρα μπορεί να δώσουν μεγάλο όφελος:

-Η απώλεια βάρους και η διακοπή του καπνίσματος.

-Το πλύσιμο με αντισηπτικά σαπούνια.

-Η αποφυγή στενών ρούχων.

-Η διαχείριση του στρες.